Circulaire economie en klimaatvriendelijke technologieën kunnen de CO2-emissies van de Vlaamse industrie reduceren met 95% tegen 2050
Context
De Vlaamse industrie is de grootste uitstoter in Vlaanderen, en staat in voor meer dan 30% van alle broeikasgasemissies. Tegelijkertijd levert ze een belangrijke bijdrage aan de Vlaamse economie, en produceert ze tal vDe Vlaamse industrie is de grootste uitstoter in Vlaanderen, en staat in voor meer dan 30% van alle broeikasgasemissies. Tegelijkertijd levert ze een belangrijke bijdrage aan de Vlaamse economie, en produceert ze tal van producten die nodig zullen zijn voor de klimaattransitie in andere sectoren, zoals bouwmaterialen, onderdelen voor windmolens en zonnepanelen, etc. … Het klimaatvriendelijk maken van de Vlaamse industrie is daarom een centrale uitdaging in de transitie naar een klimaatneutrale maatschappij.
In 2020 heeft een consortium van Deloitte, Climact, de VUB en de AMS een studie uitgevoerd voor het Vlaams Agentschap voor Innovatie en Ondernemen om te onderzoeken hoe de Vlaamse industrie verregaande broeikasgasreducties kan realiseren tegen 2050. Deze studie baseert zich op een aantal scenarios die werden berekend met een model dat hiervoor werd ontwikkeld door Climact.
Nu, één jaar later, hebben we deze analyse aangevuld met een bijkomend scenario dat werd ontwikkeld voor en in samenwerking met Bond Beter Leefmilieu, met hetzelfde model dat werd gebruikt voor de VLAIO studie uit 2020. In dit nieuw scenario wordt onderzocht hoe nog diepere reducties kunnen worden verwezenlijkt indien er meer nadruk wordt gelegd op circulaire economie, wat zou leiden tot een lager materiaalgebruik en dus lagere productievolumes.
Aanpak
We vertrokken voor dit nieuwe scenario vanuit het centrale MIX scenario uit de VLAIO studie van 2020. Vervolgens werden een aantal onderliggende assumpties van dit scenario aangepast. Kort samengevat baseren deze wijzigingen zich op volgende principes:
– Lagere productieniveaus vanwege een sterkere inzet op circulaire economie
– Een nog hoger niveauvan elektrificatie– en gebruik van circulaire technologieën
– Een gereduceerd gebruik van CO2 afvang en bio-gebaseerde technologieën
– Een volledige uitfasering van de Vlaamse raffinaderijen tegen 2040 ten gevolge van de grootschalige elektrificatie in de transport- en gebouwensector.
Resultaat: een sterkere nadruk op circulaire economie leidt tot 95% emissiereducties in de Vlaamse industrie, met een lagere afhankelijkheid van klimaatvriendelijke energiedragers en CO2-afvang, en met een lagere kost.
Onder het 2020 MIX scenario dalen emissies reeds met 86% tegen 2050 ten opzichte van 2005. Onder dit nieuwe scenario worden emissies nog sneller en verder gereduceerd, tot -95% in 2050 ten opzichte van 2005. In elk van de onderzochte industriële sectoren zouden sterkere reducties verwezenlijkt worden.
Bovendien zouden deze sterkere reducties behaald worden en tegelijkertijd de totale vraag naar lagekoolstof energiedragers lager liggen, en ook zou ook de afhankelijkheid van CO2-afvang technologie dalen t.o.v. het MIX scenario. Onder het MIX scenario zou er tegen 2050 jaarlijks 12 miljoen ton CO2 afgevangen moeten worden. Onder dit nieuwe scenario wordt de afhankelijkheid van CO2-afvang beperkt tot 3 miljoen ton CO2 per jaar.
Op vlak van kosten zou dit scenario leiden tot hogere vereiste investeringen in klimaatvriendelijke productietechnologieën in vergelijking met het MIX scenario. Dit zou echter meer dan gecompenseerd worden door een lagere behoefte aan investeringen in CO2-afvangtechnologie.
Terwijl de operationele kosten voor energie en grondstoffen slechts beperkt zouden dalen ten opzichte van het MIX scenario, zouden totale operationele kosten toch 16% lager liggen in 2050 ten gevolge van hogere vermeden CO2 kosten.
Conclusie
Door gebruik te maken van het volle potentieel van een circulaire economie, kunnen diepere reducties verwezenlijkt worden in de Vlaamse industrie en tegelijkertijd de afhankelijkheid van lagekoolstof energiedragers en feedstock alsook van CO2-afvangtechnologie verlaagd worden, en dit aan lagere totale kosten. De Vlaamse industrie wordt aangemoedigd om in te zetten op nieuwe verdienmodellen (bv. ‘Goods-as-a-Service’) om te verzekeren dat hun toegevoegde waarde stijgt ook indien hun productievolumes dalen.
Meer weten?
De volledige studie van Bond Beter Leefmilieu is hier beschikbaar.
De studie werd voorgesteld op 4 oktober 2021, gevolgd door een paneldebat met vertegenwoordigers van de industrie, de Vlaamse administratie, vakbonden en de NGO gemeenschap. De opnames hiervan kunnen worden herbekeken via bovenstaande link.
Auteur: Pieter-Willem Lemmens
Bron van alle grafieken: CLIMACT.
Latest news & publications
-
Industry and services
We Supported Lineas in Their Climate Journey
-
Buildings
Accelerating the financing of residential renovations in Belgium
-
News
Introducing our latest tool: the European City Calculator!
-
News
We support BNP in their climate journey
-
News
Whitepaper: Getting your company ready for Net Zero
-
Evenement
Net-zero: welke zijn de implicaties voor de vastgoedsector?
-
Evenement
Webinar : Getting your company ready for net zero (21/6)
-
News
Reduction strategy: what goal should you aim for by 2030 and 2050?
-
News
How to measure greenhouse gas emissions and what scope to take into account